مهم ترین راه های تربیتی کودکان بیش فعال

ADHD اختلالی است که در میان اعضای خانواده می تواند ارثی باشد، پس این یک امر متداول است که کودکان مبتلا به ADHD دارای والدینی با همین اختلال باشند. طبیعتاً این می تواند یک چالش بزرگ برای والدین باشد.

یکی از محققین و رواندرمانگران بزرگ به نام Terry Matlen می گوید که داشتن نقص توجه و بزرگ کردن کودک دارای نقص توجه یکی از بزرگ ترین تنش ها در زندگی من بوده است.

Matlen می گوید “گاهی فرزندپروری می تواند این احساس را به یک مادر دهد که گویی یک فرد کور می خواهد فرد کور دیگری را هدایت کند”. بنابراین یاد دادن خیلی از مهارتها به فرزندتان دشوار خواهد بود وقتی هنوز خودتان درگیر یادگیری این مهارتها هستید.

اما راهکارهای زیادی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند.در اینجه 21 شیوه فرزندپروری ذکر شده که به شما کمک می کند تا میزان استرستان کاهش یابد، فرزندپروری مؤثرتری داشته باشید و رابطه خوبی را با فرزندتان برقرار کنید.

1.چالش هایتان را شناسایی کرده و برای آنها راه حلهای مناسب پیدا کنید.

به عنوان مثال تکالیف مدرسه یکی از چالش های بزرگ در زندگی دختر Matlen بود.بعد از یک روز کامل در مدرسه دختر او انرژی ذهنی کامل برای تکمیل تکالیفش در منزل را نداشت.همزمان شدن این مسأله با خستگی بسیار Matlen پس از یک روز کاری موجب شروع یک دعوا و تنش در رابطه او و دخترش میشد.

Matlen تصمیم گرفت برای حل این مشکل یک نفر را در نظر گرفته تا در هفته چند روز را به دخترش در انجام تکالیفش کمک کند.

2.خلاق باشید.

Matlen از راههای جدید و متنوع برای یادآوری خرده کاریها و دیگر وظایف به دخترش استفاده می کند.به عنوان مثال یادآورها را بر روی آینه حمام برای دخترش می نوشت یا بر روی تخته وایت برد اتاق دخترش یادداشتهایی را قرار می داد.

3.از کودکتان نیز راجع به گامهای مؤثرتر استفاده کنید.

Matlen می گوید استفاده از شیوه های تشویقی قدیمی مثل دادن برچسب در برخی از کودکان اثر ندارد زیرا کودکان دارای ADHD خیلی سریع خسته می شوند.Matlen  می گوید بهتر است از کودک خود بپرسید که چه چیزی می تواند تأثیر بیشتری در او داشته باشد.

4.از نشانه های دیداری خلاق استفاده کنید.

نشانه های دیداری برای افراد دارای ADHD بسیار مؤثر است.به عنوان مثال Matlen یک پوستر دیداری برای دخترش تهیه کرد که در آن تمیز کردن اتاقش را گام به گام توضیح داده بود.

وقتی دختر او فراموش می کند که صدایش را از یک حدی بالاتر نبرد یا در اتاقش را محکم نکوبد-زیرا Matlen بسیار به صدای بلند حساس است- با اشاره دستش به او می فهماند که کارش درست نبوده.اما این را به خاطر داشته باشید که این نشانه زمانی جواب می دهد که شما نیز تن صدای آهسته ای داشته باشید زیرا کودکانتان صدایشان را با تن صدای شما تنظیم می کنند.

5. ثبات داشته باشید.

هم انتخاب راهکار مناسب و هم داشتن ثبات در اجرای راهکارها از اهمیت بالایی برخوردار است.داشتن ساختار مشخص در اجرای دستورالعملها می تواند میزان استرس را برای همه اعضای خانواده کاهش دهد.

6.انتظاراتتان را از قبل توضیح دهید.

کودکان دارای ADHD نیاز دارند که از قبل نسبت به انتظارات والدینشان آگاهی داشته باشند.به عنوان مثال،پیش از آنکه به فروشگاه بروید به فرزندتان توضیح دهید که چه رفتاری مناسب آنجاست و قطعاً رفتارهای معقول فرزندتان را تشویق کنید.

7.از فرزندتان تعریف کنید.

با توجه به اظهارات روانشناسان در حالت ایده آل نسبت اظهارات مثبت وتعریف گونه نسبت به اظهارات منفی و تنبیه گونه باید 6 به 1 باشد.به عبارت دیگر اگر یک بار فرزندتان را مورد انتقاد قرار دادید باید قبلاً 6 بار از او تعریف کرده باشید.

8.مراقب خودتان باشید.

Matlen و دیگر دانشمندان می گویند که والدین با گذراندن زمان و انرژی زیاد برای کمک به فرزندشان از نیازهای خودشان غفلت می کنند. اگر شما از خودتان مراقبت نکنید قطعاً مراقبت از دیگران برایتان دشوار خواهد بود.مراقبت خوب از خودتان شامل درمان مناسب (به درمانگر خوبی که بتواند نقص توجه شما را به خوبی تشخیص دهد مراجعه کنید و اگر برایتان دارویی تجویز کرد دارو درمانی را پیگیری کنید)،خواب کافی و فعال بودن می باشد.

9.از فرزندتان انتظارات معقولی داشته باشید.

دانشمندان به والدین پیشنهاد می کنند تا جایی که می توانند انتظاراتشان از فرزندانشان را به واقعیت نزدیکتر کرده و زیاد ریز بین نباشند.به عنوان مثال Matlen خیلی به بهم ریختگی اتاق دخترش یا شانه نکردن موهایش اهمیت نمی داد درحالیکه بر سلامتی و احساس امنیت تأکید داشت. از برخی از رفتار ها نمی توان به سادگی گذشت مثل توقف و ارزیابی خیابان قبل از عبور از عرض خیابان اما برخی از رفتارها را می توان نادیده گرفت مثل وول خوردن هنگام انجام تکالیف.در حقیقت بسیاری از کودکان دارای ADHD نمی توانند هنگام انجام تکالیف آرام بنشینند.

10.به عنوان یک والد انتظاراتتان را با دیگران وفق دهید.

برخی از قوانین نیازی به گفتن ندارد.به عنوان مثال،اینکه خانه باید تمیز باشد یا اینکه هرشب هنگام خوردن غذا همه اعضای خانواده باید در کنار هم باشند.

همچنین به خاطر داشته باشید که همه ممکن است اشتباه کنند.یاد بگیرید که خودتان را ببخشید.هیچگاه چیزی به عنوان والدین کامل و بدون اشتباه وجود نخواهد داشت.

11.هنگام دادن دستورالعملها از عبارات خوب استفاد کنید.

هنگام دادن دستورالعملها از واژه های دستوری مانند “نباید این کار را کنی…” یا “این کار را نکن…” استفاده نکنید.مغز نمی تواند واژه “نَ….” را پردازش کند.

به عنوان مثال به جای اینکه به فرزندتان بگویید به اشیای داخل قفسه مغازه دست نَزن بهتر است بگویید دستهایت را کنار پهلوهایت قرار بده و تا جای ممکن او را در انجام این رفتار تشویق کنید.

12.در یک زمان فقط یک دستور به فرزندتان بدهید.

دادن چندین دستورالعمل به فرزندتان باعث می شود به گیج و خسته شود.از فرزندتان کارهای ساده و قابل انجام بخواهید.همچنین بعد از دادن دستورالعمل از فرزندتان بخواهید که یک بار آن را برای شما تکرار کند.

13.به فرزندتان حق انتخاب دهید.

مثلاً به جای اینکه به فرزندتان بگویید که برای میهمانی چه بپوشد به او 2 دست لباس مناسبمیهمانی را بدهید و از او بخواهید که بین این دو یکی را انتخاب کند.در این صورت فرزندتان تصمیم خودش را عملی کرده و دیگر نیازی به جنگ بین شما و فرزندتان نیست.

 
14.از فرزندتان بپرسید که به چه چیز نیاز دارند.

آیا فرزندتان یک روز ناآرام را پشت سر گذاشته و به آغوش گرم شما نیاز دارد،یا نیاز دارد که راجع به مسایل امروز با یکدیگر گفتگو کنید؟اگر فرزندتان مطمئن نیست که چه چیزی باعث آشفتگی اش شده از او بپرسید که چطور می توانید او را کمک کنید و او را از آشفتگی درآورید.

15.از کمکهای خارج از منزل استفاده کنید.

زنان گمان می کنند که مادری کردن یعنی اینکه به خوبی کار کنند و در اداره کارهای منزل نیز مهارت داشته باشند.و اگر اینطور نباشند حتماًیک جای کار می لنگد و آنها مادر خوبی نیستند.اما بنا به نظر Matlen از کمکهای خارج از خانه استفاده کنید.مثل استفاده از کارگر برای تمیز کردن خانه،یا استفاده از مربی کودک و … به خاطر داشته باشید که اینها رفاه نیست بلکه وسیله کمکی است برای داشتن یک زندگی راحت با وجود داشتن نقص توجه.

استخدام یک مربی کودک می تواند تأثیر بسیاری در ایجاد روابط مناسب بین شما و فرزندتن داشته باشد.والدینی که خود دارای نقص توجه می باشند اغلب زود از کوره در می روند و به دنبال راهی هستند تا با این مشکل کنار بیایند و زندگی آرام تر و شادتری را در کنار فرزندشان داشته باشند.

16.برای خود یک زمان فرار قرار دهید.

وقتی متوجه برخی نشانه های استرس در خود می شوید زمانی را برای خود اختصاص دهید.به فرزند خود توضیح دهید که وقتی برخی مسایل باعث ایجاد تنش می شود والدین می توانند زمانی را به خود اختصاص داده تا دوباره آرام شده و به حالت اول بازگردند.

17.برای خودتان زنگ تفریح ایجاد کنید.

Matlen می گوید والدین به منظور سوخت گیری مجدد به زنگ تفریح نیاز دارند.یعنی زمانی را به همسر خود، دوستانشان یا خودشان اختصاص دهند.

18.به فرزندتان نیز اجازه زنگ تفریح بدهید.

اجازه دهید تا فرزندتان برخی شبها را در خانه مادربزرگ یا فامیلها و دوستان نزدیکتان بخوابد یا با آنها برنامه های تفریحی داشته باشد.

19.به همسر خود که ADHD ندارد نیز آموزش دهید.

این بسیار مهم است که همسری که ADHD ندارد درباره این اختلال و نحوه بروز آن اطلاعاتی داشته باشد.با تهیه کتابهای مختلف در این زمینه و دیگر منابع اطلاعاتی به او در فهم ADHD کمک کنید و همسرتان را در این کار تشویق کنید.

20.به متخصص رجوع کنید.

این بسسیار ضروری و حیاتی است که شما به یک متخصص سلامت ذهنی مراجعه کنید که به خوبی ADHD و چالش های پیش روی والدین را بشناسد.Matlen می گوید به خاطر داشته باشید که کمک گرفتن در فرزند پروری به معنی ضعف در فرزندپروری شما نمی باشد.درحقیقت این یک کار معقول و پیشگیرانه است.همچنین این را بدانید که والدینی که دچار نقص توجه هستند دارای نیازهای خاص و درنتیجه کمکهای خاص هستند.

21.خنده و شادی را در زندگی فراموش نکنید.

بدون شک زندگی با کودکی که ADHD دارد درحالیکه خود نیز نقص توجه داشته باشیم بسیار پر استرس خواهد بود.اما زندگی کردن جدی و بدون شادی در تمام مدت میزان استرس را در افراد افزایش خواهد داد.خوشحال بودن در زندگی اعضای خانواده را به هم نزدیک تر می کند.به کودک خود آزادی عمل دهید و به او اجازه دهید که در جمع های خانوادگی شوخی کند.ای باعث کاهش استرس خواهد شد.

 
اگرچه پرورش فرزندان کار دشواری است اما یافتن راههایی که برای شما و فرزندتان خوب جواب می دهد باعث تسکین فشارهای روحی و بهبود روابط شما خواهد شد.دانستن این موضوع که بزرگسالان دارای نقص توجه نیز نیازهای خاص خود را دارند به والدین کمک خواهد کرد تا یاد بگیرند که چگونه با مسایل کنار بیایند و از راهکارهای در دسترس خود بهره ببرند.